40% van de criminele inmenging in transport begint van binnenuit
Criminelen zoeken steeds vaker contact met medewerkers van bedrijven in de transport en logistiek. Ze proberen informatie los te krijgen, toegang te krijgen tot goederen of gevoelige bedrijfsprocessen te beïnvloeden. Soms gebeurt dat door subtiele benaderingen, soms door druk, dreiging of verleiding met geld of cadeaus. In 40% van de gevallen waarin er sprake is van criminele inmenging, is er sprake van betrokkenheid van eigen personeel. Dat hoeft niet altijd opzettelijk te zijn. Medewerkers herkennen signalen niet, voelen zich onder druk gezet of denken dat het onschuldig is, of denken ze dat een verzoek onschuldig is (“even een deur openhouden”, “kun je mij vertellen wanneer deze vracht vertrekt?”). Soms worden ze overvallen door druk van buitenaf en weten ze niet goed hoe ze moeten reageren.
Medewerkers zijn je eerste waarschuwingssysteem
Je personeel is dagelijks betrokken bij het logistieke proces. Zij zijn vaak als eersten in staat om verdachte situaties te signaleren. Denk aan afwijkend gedrag van collega’s, ongewone verzoeken van derden of onverklaarbare wijzigingen in processen. Maar dan moeten zij wel weten wát ze moeten signaleren en waar ze met hun zorgen terecht kunnen.
Voorbeelden van signalen die medewerkers kunnen zien
- Onverklaarbare wijzigingen in laad- of routeplannen
- Ongewone belangstelling van derden voor specifieke ladingen
- Collega’s die opeens ander gedrag vertonen, veel privécontact hebben met onbekenden of zich afzijdig houden
- Vragen om “even iets te regelen” buiten normale procedures om
- Personen op het terrein of in de loods die daar niet thuishoren
Hoe criminelen contact zoeken met personeel
Criminelen passen hun aanpak slim aan. Ze kunnen:
- Persoonlijk benaderen bij tankstations, cafés of sportclubs
- Online contact leggen via social media of berichtendiensten
- Vriendelijk beginnen met ogenschijnlijk onschuldige vragen
- Langzaam druk opbouwen door gunsten te vragen of subtiele dreigingen te uiten
- Verleiding bieden door geld, cadeaus of andere voordelen te beloven
Dit sluipende proces wordt ook wel ‘social engineering’ genoemd: mensen beïnvloeden om informatie of toegang te geven zonder dat zij dat zelf doorhebben.
Maak ondermijning bespreekbaar: Creëer een open en veilige meldcultuur
Om te voorkomen dat medewerkers onbewust een schakel worden in criminele activiteiten, is het belangrijk dat er een cultuur bestaat waarin zij zich veilig voelen om vragen te stellen en vermoedens te melden. Dat vraagt om:
- Voorlichting over wat criminele inmenging is en hoe het kan beginnen
- Bespreek hoe criminelen contact zoeken met personeel
- Concrete voorbeelden van situaties waarin medewerkers alert moeten zijn
- Duidelijke procedures over wat te doen bij twijfel
- Zorg voor een veilige werkomgeving waar melden mogelijk is
- Geef duidelijke richtlijnen over wat te doen bij twijfel
- Regelmatige herhaling via meetings, posters of interne nieuwsbrieven
Hulp nodig? PVO helpt je kosteloos
PVO Zeeland West-Brabant helpt ondernemers weerbaar te maken tegen ondermijning. We bieden kosteloos advies, bijeenkomsten en ondersteunende middelen voor ondernemers én hun medewerkers.
Wil je je medewerkers goed voorbereiden op wat zij kunnen tegenkomen? Dan bieden wij ook een gratis e-training aan. Deze is speciaal ontwikkeld voor de transportsector en post- en pakketdiensten. Via www.e-alerttraining.nl kunnen je medewerkers deze e-training direct kosteloos volgen.
Daarnaast bieden we ook een awarenesstraining op maat aan bij bedrijven. In deze training richten we ons op het vergroten van het bewustzijn van medewerkers op de signalen van ondermijnende criminaliteit.
Wil je ondersteuning bij het uitrollen hiervan binnen je bedrijf? Neem dan contact op met Marlon Frijters, projectleider Transport & Logistiek bij PVO Zeeland West-Brabant, via 0683528804.
Vijf voorbeelden van criminele inmenging
Criminele inmenging via medewerkers kan op heel verschillende manieren beginnen: fysiek, digitaal, sociaal en psychologisch.
- Een oude vriend
Een medewerker van een distributiecentrum werd via social media benaderd door een oude vriend die toevallig wist dat hij in de logistiek werkte. Eerst ging het gesprek over koetjes en kalfjes, maar na enkele weken vroeg de vriend of hij kon zien of er een bepaalde zending onderweg was. Gewoon voor de zekerheid, want het is een dure lading. De medewerker dacht er niets achter te zoeken en gaf de informatie. Pas later bleek dat de lading onderschept was op basis van die informatie. - Een vriendelijke monteur
Bij een transportbedrijf in Zeeland verscheen op maandagochtend een man in bedrijfskleding van een bekende leverancier. Hij vertelde dat hij een spoedcontrole moest doen aan de beveiligingscamera’s in de loods. Een nieuwe magazijnmedewerker liet hem zonder check door, omdat hij aannam dat het klopte. De “monteur” bekeek niet alleen de camera’s, maar liep ook langs de laadperrons en maakte ongemerkt foto’s van etiketten op pallets met waardevolle elektronica. Een week later werd precies zo’n zending onderweg onderschept. De “monteur” bleek nooit in dienst te zijn geweest bij het genoemde bedrijf. - Een kleine gunst met grote gevolgen
Een vrachtwagenchauffeur werd tijdens een tankstop aangesproken door een onbekende man die zei dat hij een vriend van zijn neef was. Het gesprek was gemoedelijk, tot de man vroeg of de chauffeur hem kon laten weten wanneer hij weer een bepaalde route naar Rotterdam reed. “Dan kan ik meereizen, want ik moet daar in de buurt zijn,” zei hij lachend. De chauffeur vond het onschuldig en gaf zijn werkrooster door via WhatsApp. Enkele weken later werd een lading op exact die route gestolen. De daders gebruikten de gedeelde informatie om hun moment te kiezen. - Een gratis lunch
Een planner bij een logistiek bedrijf werd tijdens een vakbeurs benaderd door een vertegenwoordiger van een zogenaamd transportadviesbureau. Na een leuk gesprek bood de vertegenwoordiger aan om hem uit te nodigen voor een gratis lunch om verder te praten over samenwerking. Tijdens die lunch stelde de man schijnbaar onschuldige vragen over de beveiligingsprocedures, toegangspassen en tijden waarop het rustig was in het magazijn. Enkele weken later bleek dat criminelen precies op zo’n rustig moment een inbraak hadden gepleegd en waardevolle lading hadden meegenomen. - Een nep-mail van de directeur
Een administratief medewerker ontving een e-mail die leek te komen van de directeur van het bedrijf. Het bericht vroeg om snel een lijst met klantgegevens en transportplanningen door te sturen voor een belangrijk overleg met een nieuwe partner. Omdat het er professioneel uitzag en de toon urgent was, stuurde de medewerker de gegevens direct door. Later bleek het e-mailadres subtiel af te wijken van het echte adres. De data waren in handen gekomen van criminelen, die ze gebruikten om transporten te onderscheppen.